เรื่องเล่า สืบทอดผีกะ

 ลุงบุญ(นามสมมุติ)เล่าให้ฟังว่า สมัยก่อนตอนเป็นหนุ่ม บ้านเดิมของลุงอยู่ตำบลช่อแล จังหวัดเชียงใหม่ ลุงบุญและพี่ชาย ชอบไปเที่ยวหาสาวหมู่บ้านใกล้ๆที่ชื่อว่าพิม(นามสมมุติ) ซึ่งพิมเป็นผู้หญิงที่สวยคนหนึ่งเลยทีเดียว ซึ่งตอนนั้นพี่ชายของลุงบุญชอบคอกับพิมอยู่ ลุงบุญและพี่ชายจึงไปเที่ยวหาเป็นประจำ พออยู่คุยกับพิมดึกๆเข้า แก้มของพิมก็จะเริ่มแดงระเรื่อขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ดึงดูดสายตาผู้ที่อยู่ใกล้ เมื่อวันเวลาผ่านไปพี่ชายของลุงบุญก็เริ่มตีตัวออกห่างเพราะรู้ว่าพิมนั้นเป็นผีกะ ถึงแม้จะโดนพี่ชายของลุงบุญตีตัวออกห่าง หลังจากนั้นพิมก็เริ่มหันมาสนใจลุงบุญแทน ลุงบุญบอกว่าเคยได้ฟังแม่สม (นามสมมุติ) 


แม่ของพิมเล่าให้ฟังว่า ตอนแรกครอบครัวของแม่สมไม่ได้เป็นผีกะ แต่เพราะไปซื้อบ้านห่างหรือบ้านร้างของชาวไทใหญ่ ซึ่งตอนเข้าไปครั้งแรกก็เห็นห่อผ้าห่อหนึ่งอยู่ในบ้าน เมื่อเปิดห่อผ้านั้นมาก็พบแก้ว แหวน เงิน ทอง สร้อย กระจก หวี่ เสื้อผ้า ร่ม ฯลฯ (ของใช้ต่างๆที่คนเราใช้) จึงได้นำสิ่งของในห่อผ้านั้นมาใช้ด้วยความไม่รู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไป ทำให้กลายเป็นผู้สืบทอดผีกะโดยไม่รู้ตัว หลายปีต่อมาแม่ก็ได้เจอกับพระสงฆ์รูปหนึ่งเดินธุดงค์ผ่านมา เลยได้เล่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นกับตนและเรียนถามพระสงฆ์ถึงวิธีการแก้ไข พระสงฆ์จึงได้บอกให้แม่สมไปหาหมอผีที่มีคาถาอาคม แม่สมก็ได้ไปหาตามที่พระสงฆ์บอก หลังจากนั้นหมอผีก็ให้ทำพิธีกรรมตัดผีกะโดยการให้ไปจัดเตรียมซื้อแก้ว แหวน เงิน ทอง สร้อย กระจก หวี่ เสื้อผ้า ร่ม ของใช้ต่างๆใส่ไว้ในห่อผ้า หลังจากนั้นนำห่อผ้าไปวางไว้ที่ทางสี่แพร่ง หรือทางสี่แยก จากนั้นให้รีบไปท่าน้ำที่หมอผีได้เตรียม ต๋าแหลว 7 ชั้น หรือตาแหลว 7 ชั้น (ต๋าแหลว เป็นเครื่องจักรสานชนิดหนึ่ง ภาษากลางเรียกว่า เฉลว) เมื่อไปถึงท่าน้ำ ให้ถอดเสื้อผ้าทิ้งให้หมด ไม่ให้เหลือซักชิ้น แล้วก็ดำน้ำลอดผ่านต๋าแหลว 7 ชั้น ไปจนถึงอีกฝังหนึ่ง ให้โผล่ออกมาจากน้ำจนกว่าจะผ่านต๋าแหลว 7 ชั้นได้ เมื่อถึงฝังตรงข้ามของท่าน้ำ ก็ให้ใส่เสื้อผ้าใหม่ที่หมอผีทำไว้ แล้วหมอผีก็จะทำพิธีตัดผีกะออกไป ผีกะก็จะไปอยู่เฝ้าห่อผ้านั้นเพื่อรอเจ้าของใหม่ที่นำห่อผ้านั้นไปใช้ แต่การทำพิธีในครั้งนั้นไม่ได้ตัดผีกะออกไปหมดเพราะแม่สมดำน้ำไม่เก่งจึงโผล่หน้าออกจากผิวน้ำมาหายใจหลายครั้ง จึงทำให้แม่สมยังมีผีกะติดตามอยู่ แม่สมและครอบครัวก็เลยต้องใช้ชีวิตแบบนี้ต่อไป

ต๋าแหลว

วิธีการทำต๋าแหลว 7 ชั้น เพื่อประกอบพิธี
ทำต๋าแหลว 14 อัน แล้วนำไปปักไว้ในท่าน้ำทั้งซ้ายและขาว นำเชือกไปผูกต๋าแหลวซ้าย ต๋าแหลวขวาไว้ให้มีระยะห่างประมาณ 2 – 3 วา เพื่อให้สามารถดำน้ำรอดผ่านไปได้


แหล่งข้อมูลจาก ชาวบ้านตำบนแม่นาวาง อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่